Epe luzerako etorkizunari buruz iritzia ematea arrisku-ariketa bat da, nahiz eta beti egon aurreikus daitezkeen faktoreak. Egia esan, ziur aski funtsezko gorabeherak egongo dira, eta horiek funtsezko eragina izango dute gizartearen maila guztietan.
Funtsezko gorabehera horien barruan, aurrerapen teknologikoek (gizartea eraldatzeko funtsezko elementuak direnak), eta aurrerapen teknologiko horiek eragindako gizarte-aldaketek ere moldatuko dute gizartearen egitura etorkizunean.
Bilbo Metropolitarrera mugatuz eta ikuspegi ekonomikoa soilik hartuta, horri buruzko hainbat gogoeta sortu dira.
Lehena eta begi-bistakoena etorkizun horretarako prestatzea da, behar bezalako zuhurtasunez, etorkizunean Bilbo Metropolitarra osatuko duten elementu asko oraindik gure ezagutzerik ez daudelako.
Aipatutako prestakuntzarako funtsezko elementua PRESTAKUNTZA da maila guztietan eta etengabeko ikaskuntzaren kulturatik abiatuta. Horrek background sendo bat sortzea ekarriko du, zalantzarik gabe gertatuko diren etengabeko aldaketa bizkorretara egokitzea erraztuko duena.
Ikuspegi ekonomikotik, prestakuntza hori ez da ezagutzak eskuratzean eta tresna berriak erabiltzean soilik oinarritu behar, ekintzaileen sustapena ere barne hartu behar du, enpresa-bokazioak sustatuz eta gizartean lidergo-rola emanez.
Ekintzaileen “sustapen” eta “indartze” horrek gizartearen aintzatespena ere badakar, kolektibo horretatik sortzen diren proiektuak Bilbo Metropolitarreko ekonomiaren oinarri izango baitira.
Sarritan aipatzen den “etorkizuna orainalditik prestatu behar dela” ideiatik abiatuta, gizarte-sektore guztiak (publikoak eta pribatuak) horretara bideratu behar dira.
Bizkaia Accelerator Tower bezalako proiektu eta errealitate bat etorkizunerako orainalditik prestatu behar izatearen adibide ona da. Nazioartean interkonektatutako zentroa da, non ekintzaileek, beren proiektuak garatu ahal izateaz gain, networkinga eta aberastasun profesionala errazten dituen ingurune batek laguntzen dien, esperientzia partekatuen bidez.
Azken batean, etengabeko prestakuntza, tresna berrien aplikazioa eta funtsezko giza elementua dira etorkizunetik datozen erronkei aurre egiteko oinarriak, neurri handi batean dagoeneko presente egon badaudenak.
Era berean, beharrezkoa da gure enpresak eraldatzea, gehienak enpresa txiki eta ertainak direlako, tamaina horrek dakartzan ondorio negatiboekin, lehiakortasuna eta hazteko aukerak ahulduz.
Hau da, enpresa horien kontzentrazioa bultzatu behar dugu, hazkunde organikoa eta ez-organikoa metatzen joan daitezen eta etorkizunari tresna berri eta handiagoekin aurre egiteko moduan egon daitezen.
Horretarako, beste faktore batzuen artean, funtsezkoa da banku-kredituaren osagarri diren finantza-iturriak eskuratzea.
Bilbo, XX. mendearen hasieran, balore-merkatuen bidezko finantzaketaren eredu izan zen, eta, zehazki, Bilboko Baloreen Burtsarena. Hamarnaka enpresek Bilboko korroan kotizatzen zuten eta beren proiektuak aurrera eramateko finantzaketa lortzen zuten. Hain zuzen ere, horietako batzuk multinazional bihurtu dira, eta munduko liderrak dira beren sektoreetan.
Baliabide propioak lortzeko premia izan zena balore-merkatuari esker konpondu zen, eta denbora horretan aipatutako finantzaketa “publikoak” bere helburua betetzen jarraitu du.
Eta pentsatzekoa da etorkizunean ere kanpoko finantzaketa eskatuko dela balore-merkatuaren bidez.
Ez du ezertarako balio ondo prestatutako ekintzaileen kolektibo bat lortzeak, enpresa-proiektuak ezartzeko baliabide ekonomikoak lortzeko aukerarik ez badute.
Horregatik, beharrezkoa da enpresek, iraganean eta gaur egun bezala, baliabide ekonomikoak erakartzea herritar askoren inbertsio bihurtutako aurrezkiaren bidez osatu ahal izatea. Izan ere, horietako bakoitzak inbertsio txiki bat eginez gero, batura nahikoa lortuko da enpresen negozio-planak sendotzeko.
Hori guztia, hau da, etengabeko prestakuntza, hainbat finantzaketa-iturri, liderren edota ekintzaileen aintzatespena, etikan eta gizarte-elkartasunean oinarritu behar da.
Bi balio etikoek eta gizarte-elkartasunak gizartearen funtzionamendu osoa eta, jakina, enpresen jarduera bera osotu behar dute.
Etorkizunean, Environmental Social Governance-k maila ekonomiko guztietan izango du bere adierazpenik gorena. ESG balioak aplikatzea izango da enpresa-funtzionamendu osoaren funtsezko elementua, ingurune solidarioa eta ekosistema osoan, ingurumena barne, erantzukidetasuna lortzeko helburuarekin.
Asko dira epe luzerako etorkizuna eratzen duten elementuak, askok ez ditugu ezagutzen, baina aipatutako faktoreak ezinbesteko elementuak izango dira Bilbo Metropolitar osoaren garapen eta funtzionamendurako.
Manuel Ardanza Fresno
BME taldean Bilboko Burtsako presidentea
