UPV/EHU, ezagutzaren ardatza Bilbon
Eskerrak eman nahi dizkiot Bilbao Metropoli 30i aukera honengatik, “Etorkizuneko metropoliak – Metropolis de futuro” ekimenetik, Bilbo metropoli eredu gisa hartu eta “EHU–Bilbao 2030-Ezagutzaren ardatza” proiektua aurkezteko. Proiektu horrek Euskal Herriko Unibertsitateak Bizkaiko hiriburuan duen presentzia birkonfiguratzeko eta ikuspegi eta misio berri batez hornitzeko balio izango du.
Duela ez hainbeste urte Bilboko euskal unibertsitate publikoaren egoera benetan paradoxikoa zen. Inork UPV/EHU aipatzen bazuen, haren irudi mentala Leioara aldatuko zen ziurrenik (Leioako Campusa izenekoa, Bizkaiko Campuseko pieza garrantzitsu eta esanguratsua dena). Beste lurralde batzuetan, UPV/EHU aipatzea askoz eremu zehatzagoetara eramaten zen: Gipuzkoan, Zorroagara eta gero Ibaetara, eta Gasteizen, hiria mozten zuen trenbidearen beste aldeko unibertsitate-eraikinen hedapenera. Elkar ulertzeko: UPV/EHUk esan nahi zuen iruditeria berehala bidaltzen zuen Leioara, Donostiara eta Gasteizera.
Egoera paradoxiko batez ari naiz; izan ere, orduan ere, bitxia bada ere, Bilbo zen, bere mugaren barruan, aipatu dudan beste edozein baino ikasle kopuru handiagoa zuen udalerria. Hau da, Bilbo zen, gure unibertsitatearen barruan, ikasten, irakasten, ikertzen edo lan egiten jende gehien biltzen zuen biztanleria, baina, era berean, Euskal Herriko Unibertsitatea ez zen hain agerikoa.
Zorionez, gauza horiek aldatzen ari dira. Bizkaia Aretoa Abandoibarran eraikitzeak erreferentzia arkitektoniko eta bisual garrantzitsua eman zuen duela hamar urte Bilbon UPV/EHUren irudia proiektatzeko. Orain urrats berri bat emango dugu proiekzio horretan.
Gure unibertsitateak “EHU–Bilbao 2030. Ezagutzaren ardatza”, asmo handiko proiektua, hamar urtera, ezagutzaren ardatz integratu bat hiriaren baitan ezartzea planteatzen duena.
Amets bati buruz ari gara, bai, baina amets hori benetan egitea espero dugu, eta, gainera, hasia da lehen urratsak ematen. Mugiarazten gaituen Eman Ta Zabal Zazu goiburuan oinarrituta, helburua ardatz hori Bilboko itsasadarraren inguruan artikulatzea da, Sarrikoko Ekonomia eta Enpresa Fakultatearen eraikinetik Medikuntza eta Erizaintza Fakultatearen eta Basurtuko Unibertsitate Ospitalearen etorkizuneko eraikin berriraino hedatzen diren zentro eta zerbitzuen bidez. Benetako hiri-campusaz ari gara, mutur horiek tarteko geltokien bidez lotuko dituena, hala nola Ingeniaritza Eskola eta proiektuan dauden sortu berri diren beste batzuk (Sarriko Hub, Zorrotzaurreko Ezagutza Laborategia edo Olabeagako Ikerketa Aurreratuko Zentroa).
Itsasadarra zeharkatuko duen eta gure eraikin ia guztiak hiribilduan lotuko dituen azpiegitura-sare bat izango dena deskribatu dut, baina ez da hirigintza- edo higiezin-proiektu bat bakarrik, baizik eta, batez ere, ezagutza-ardatz bat sortzea, irakaskuntza- eta ikerketa-ardatz bat, teknologiaren, osasun-zientzien, gizarte-zientzien eta humanitateen arteko sinergiak eta diziplinartekotasuna bilatuko dituena. Azken batean, ez gara ari UPV/EHUren Bilboko bistaratze sinboliko edo arkitektoniko hobeaz bakarrik, baizik eta benetako proiektu akademiko batez, gizarte osoaren alde sortua eta Nazio Batuen Erakundeak egindako Garapen Jasangarriko Helburuek gidatua, eta haren edukia erabat onartzen dugu.
Gainera, adierazle konplexuak aplikatuko ditugu, Heldutasun Teknologikoaren Maila eta Heldutasun Sozialaren Maila aztertzeko, unibertsitateak ingurunean duen presentziaren etekin ekonomikoak eta teknologikoak ez ezik, baita sozialak ere ebaluatzeko. Zalantzarik gabe, anbizio handiko proiektua da, garrantzi akademiko, ekonomiko eta sozial handikoa, datozen hamar urteetan garatu beharreko proiektua, nahiz eta lehen urratsak bidean dauden eta laster lortuko diren lorpen zehatzak.
Eva Ferreira
UPV/EHUko errektorea
