Bilbao Bizkaia Ur Partzuergoak 57 urte bete ditu orain, eta gu guztion parte izan da. Bizkaia hedakorra izan zen 70eko hamarkadan, industriaren, demografiaren eta gizartearen garapen handiaren ondorioz. Bizkaia ilun geratu zen, krisi ekonomiko lazgarrien ondorioz. Krisi horiek inoiz ezagutu ez diren langabezia-tasak sortu zituzten. Bizkaia, berriz, hirigintzaren berrikuntzan, administrazioen modernizazioan, Bizkaian (milurtekoaren aldaketari aurre egin zion), belaunaldi digitalen sorreran eta planetaren erronka handiei (ingurumenari, klimari eta energiari buruzkoak, batez ere) aurre egiteko irtenbideak hartzeko prestatzen ari zen Bizkaian.
Partzuergoa ez da izan lurralde horren eraldaketa handiaren lekuko bat gehiago. Adibidez, azken urtean 321,4 milioi euroko ekoizpena sortzen lagundu du jarduera ekonomikoetan (Euskadiren % 0,23) eta 1.600 lanpostu sortzen enplegu absolutuetan. Eta horrela jarraituko du.
Azken batzar orokorrean onartutako 2023-2026 inbertsio-programak 321,9 milioi euroko zuzkidura du. 200 jarduketa lurralde osoan (horietatik % 57 hornidurakoak dira eta % 43 saneamendukoak); horietatik 82 gauzatzen ari dira eta 57 ekitaldi honetan esleitu edo lizitatuko dira.
Jarduketa gehienek 200.000 eta 1 milioi euro bitarteko aurrekontua izango dute, eta, gainera, sei azpiegitura handi nabarmenduko dira, 10 milioi eurotik gorako inbertsioa eta 20 milioi eurotik gorako bost.
Erakunde horrek zorroztasunez eta gardentasunez erakusten jarraituko du administrazioa gobernatzen duten administrazioen aurrean, baina, batez ere, Bizkaiko gizartearen aurrean, duen eraldatzeko gaitasun handia eta bere plan estrategikoetan txertatzen ari den aurrerapena, aldaketa sozial, ekonomiko edo klimatiko berriak aurreikusteko.
Baina Partzuergoa are gehiago da tokiko enpresekin, unibertsitateekin, ikerketa-zentroekin, eskualdeko elkarteekin eta gizarteratze-erakundeekin batera doalako, lurralde hori sendotzen eta planak garatzen jarraitzeko. Partzuergoak talentuaren sustapenean parte hartzen du, unibertsitateko gazteei lankidetza-sareak sortuz eta hurbilduz; ikerketaren arloan sendo egiten du aurrera, etorkizuneko agertokiak azkartuko dituzten irtenbideak eta planta pilotuak garatuz; bere prozesuen eta instalazioen berrikuntzaren, teknifikazioaren eta digitalizazioaren aldeko apustu sendoa egiten du, haien eraginkortasun handiagoa ahalbidetzeko; tokiko, estatuko eta nazioarteko erakundeen arteko aliantzak formalizatzen ditu, pertsonen ongizatea hobetzen lagunduko duten jardunbide egokiak eta esperientziak partekatzeko.
Ura kantitatean eta kalitatean ziurtatzea eta hondakin-urak tratatzea gure txorrotetan egunero urik onenaz gozatzeko, freskatzeko, garbitzeko, janaria prestatzeko… aukera ematen diguten prozesuak dira. Azken batean, gure lurraldean lortu dugun ongizatea izatea ahalbidetzen digute, urte hauetan bertako administrazioek eta enpresek bultzatutako gizarte oso baten kudeaketari eta lankidetzari esker.
Bultzada bai, baina honako hauetan oinarrituta: teknifikazio handia, ezagutza, baliabide ekonomiko eta energetiko ugari, inbertsiorako urte anitzeko programa bat eta aldaketara egokitzeko gaitasun handia, gerta litezkeen gorabeheren aurrean.
Hori guztia partzuergoko 97 udalerriek eta hornitutako milioi bat eta ehun mila biztanle baino gehiagok uraren ziklo integralaren proiektuan parte har dezaten, iraunkortasunari, eraginkortasunari, klima-neutraltasunari eta zero hondakinei dagokienez, Bizkaia, gure lurraldea, ingurunerik onena izan dadin ingurumen-erronka berrien aurretik.
Kudeatzaile publikoak garen aldetik, badakigu beharrezkoa dela, baina ez da beti erraza gobernuaren, gizartearen eta jasangarritasunaren arteko oreka lortzea garapen ekonomiko, sozial eta instituzional egonkorra, bideragarria eta eskura ditugun baliabideekin koherentea lortzeko: araudia, digitalizazioa, klima-aldaketa eta energia.
Nire ustez, uraren sektorea, iparraldetik hegoaldera eta ekialdetik mendebaldera, oso kualifikatuta eta prestatuta dago, baina uraren gobernantza inflexio-puntu batera iristen da, non araudiak eguneratzeak, aurrerapen teknologikoek, klima-erronkek eta energia-eraginkortasuna hobetzeko beharrak bat egiten duten uraren ziklo integralaren kudeaketaren etorkizuna birdefinitzeko.
Eta hori guztia, klima-aldaketaren inpaktuak gero eta nabarmenagoak diren eta uraren sektorea kaltetuenetako bat den testuinguru batean. Ur-baliabidea bezalako bizi-baliabide baten kudeaketa erronka bihurtzen da eskasia-testuinguru batean, baina baita muturreko euri-aldietan ere, hiri-drainatzea funtsezkoa baita ondorioak arintzeko.
Kepa Odriozola
Bilbao Bizkaia Ur Patzuergoaren Presidentea