Lankidetzarekin bakarrik lortu ahal izango dugu
Deustuko Unibertsitateko errektore berria naizen aldetik, gogoeta-gune honetan parte hartzeko aukera eskertu nahi dut, etorkizunean izan nahi dugunaren ikuspegi bat elkarrekin eraikitzeko aukera ematen digulako.
Deustuko Unibertsitateak Euskadiren ongizatean eta aurrerapen kultural eta sozioekonomikoan lagundu du historian zehar. Kultura sortu eta zabaldu dugu. Gure herriko erakunde eta enpresen ibilbidearen eta gure gizarte zibilaren dinamismoaren protagonista izan diren liderrak prestatu ditugu. Horrez gain, ezagutza eta transferentzia sortu ditugu, eta horiek eragina izan dute erakunde askoren erabakietan eta gure administrazioen politika publikoetan.
Apaltasunez begiratzen diogu jakinduria horri, erraldoien bizkar gainean eraikitzen ari garela jakinik. Etorkizunean, gure gizartean eragin positiboa izaten jarraitu nahi dugu, baina garai berri honetan dagokigun eginkizuna behar bezala ulertuta, hau da, XIX. mendearen amaieran, gerraostean edo industriaren birmoldaketan genuen eginkizun bera ez dena.
Badakigu gaur egun errealitatea eraldatzeko modua, inoiz baino gehiago, beste batzuekin lankidetzan aritzea dela. 2023-2026 Plan Estrategiko berrian bederatzi proiektu definitu ditugu sareetako lana eta haren gizarte-eragina sustatzeko aukera estrategikoari erantzuteko. Proiektu kolektiboei gure berezitasunetik zerbitzatu nahi diegu. Bilbo ezagutza-hub bat da, eta gero eta unibertsitate, prestakuntza-zentro eta ikerketa-zentro gehiago daude bertan. Gehienekin lan egiten dugu, eta ekosistema horri prestigioa, kalitatea, berrikuntza eta nazioartekotasuna ematen diogula uste dugu. Horrez gain, ekoizpen- eta gizarte-sareekin harreman berezia ere badugu. Gainera, gure ikuspegi humanista kristautik egiten dugu, errealitatearen ikuspegi kritikoa eta askea izatera eta espiritu hori bera sustatzera garamatzana.
Bilbo ezagutzaren hiri gisa kokatzen lagunduko duten ekimen eta estrategia guztietan parte hartuko dugu. Europako hiri post-industrialen partzuergo baten parte gara, UNIC izenekoa, eta gure antzeko esperientziak dituzten hirietan kokatutako puntako unibertsitateen artean prestakuntza- eta ikerketa-proiektuak partekatzeko gune egoki gisa sustatzen ari gara: Rotterdam (Holanda), Cork (Irlanda), Oulu (Finlandia), Bochum (Alemania), etab.
Orain bi esparru aipatuko ditut, hurrengo urteetan ahalegina egin behar ditugunetan. Lehenik eta behin, talentua erakartzea. Eragile askoren eskaerari erantzuten diogu. Gure aldetik, Unibertsitatearen, enpresaren eta administrazioaren ahaleginak artikulatzearen aldeko apustua egiten dugu, ikasketen eskaintza, eta bereziki graduondokoen eskaintza, talentua erakartzeko bide aproposa izan dadin. Hori errazteko egiten ditugun lankidetza-ahalegin guztiek merezi dutelakoan nago.
Bigarrenik, etengabeko prestakuntza. Etengabe eta azkar aldatzen ari den ekonomia baten eskaera sozialei erantzun behar diegu, gaitasun berriak prestatzeko eta birkualifikatzeko kalitatezko eskaintzak behar ditugulako. Hori egiten ari gara executive programen, mota desberdinetako aditu-ikastaroen eta mikrokredentzialen aldeko apustu berriaren bidez. Baina Unibertsitateak ondo definitu behar du bere zeregina erronka horretan.
Bi kasuetan behar bezala diagnostikatu behar ditugu gure produkzio-sarearen beharrak, eta unibertsitate-formula berritzaileen bidez lagundu behar dugu talentua sortzen eta erakartzen. Ez gara hori egingo dugun bakarrak, eta ezingo dugu bakarrik egin. Gure helburuek elkarlanean aritzea eta ahaleginak ondo sinkronizatzea eskatzen digute. Unibertsitateen eta beste eragile batzuen arteko benetako lankidetza-estrategia klusterra ezartzen ari gara.
Ez digu beldurrik ematen ekosistema zabalen parte izateak, sartuta gauden prozesuak ez kontrolatzeak, protagonismoa galdu edo nabarmenenak ez izateak. Gure asmoa da guk laguntzen ditugun eraldaketek gizartean aurrerapenak ekartzea, bai ongizate, justizia sozial eta ingurumenaren zaintza handiagoan. Hori da Deustuko Unibertsitatearen zeregina gaur egun.
Testuinguru berri honetan, bilbotar unibertsalenetako baten pentsamendua eguneratu nahi dugu, Jesusen Lagundiko jenerala izan zen Pedro Arrupe SJ: “Ez diot beldurrik sortzen ari den mundu berriari. Beldur naiz ez ote dugun ezer gutxi edukiko mundu horri ezer eskaintzeko edota esateko. Beldur naiz biharko arazoei ez ote dizkiegun atzoko erantzunak emango. Nire asmoa ez da gure okerrak defendatzea, baina ez dut nahi okerrik handiena egitea: besoak gurutzatuta itxaroten egotea eta, huts egiteko beldurrez, ezer ez egitea”.
Juan José Etxeberria
Deustuko Unibertsitateko errektorea